Mag ik doen wat ik wil met lettertypes of fonts die ik koop?
Software wordt vrijwel nooit verkocht, want dan zou je er inderdaad mee mogen doen wat je wilt. Het bijvoorbeeld honderd keer kopiëren en weer doorverkopen voor een veel lagere prijs dan het origineel. Daarbij zou je de software dan ook nog eens kunnen bewerken en die bewerking verkopen. Deze zaken, en nog wat andere redenen, zorgen ervoor dat je nooit software koopt, maar vrijwel altijd een gebruik(ers) licentie koopt. Lettertypes en/of fonts worden ook gezien als software, wat inhoudt dat je ze dus niet mag kopiëren of bewerken zonder toestemming van de rechthebbende. Die toestemming geven de meeste rechthebbende nooit!
Als ik een licentie voor een desktop font heb, mag ik dat dan via bijvoorbeeld FontSquirel of een andere site of programma omzetten naar een web font of font voor app.
Zoals uit het bovenstaande vast al duidelijk was, mag dat niet. Toch gebeurt dit op een behoorlijk grote schaal. Het is ook snel online geregeld. De webdesigner vraagt om je huisstijlfont en een paar tellen later zie je je site in het je zo bekende lettertype. Het probleem is alleen dat het jouw site is en jij verantwoordelijk bent voor deze illegale software. Natuurlijk kun je de schade proberen te verhalen op de webbouwer.
Een mooi voorbeeld is de site van de BSA. De Business Software Association is een wereldwijde organisatie die bedrijven op de vingers tikt die illegale software van hun leden gebruiken. Tot die leden horen reuzen als Oracle, Microsoft, IBM, Intel en Adobe. Op de site wordt het font MuseoSlab 500 van de Nederlandse ontwerper Jos Buivinga gebruikt. Dit font is gratis te downloaden op bijvoorbeeld FontSquirel. Ook de versie voor web is daar gratis te downloaden. Op de site van de BSA wordt echter een omgezette versie van het font gebruikt en dat is volkomen illegaal. Het laat zien dat zelfs bij een organisatie die zich bezighoudt met illegale software er geen bewustzijn is over het feit dat hun webbouwer ze in een nogal gênante situatie heeft gebracht.
Ik heb een gratis font via Dafont of een andere site met shareware fonts. Zit ik nu goed?
Dat hangt sterk van de licentie die bij het font zit af. Veel fonts op Dafont zijn gratis voor privégebruik. Voor commercieel gebruik zijn er vervolgens allerlei licenties bedacht. Bijvoorbeeld dat je $ 100,- per project moet betalen of een jaarlijks bedrag dat een keer opliep tot $ 1500,-. Dat is maar betaalt, want het hele ontwerp omgooien gaf ook weer kosten. Ter vergelijking; een goed gemaakt font, zonder deze restrictie heb je al vanaf € 39,- en dat zijn eenmalige kosten. Het lezen van licentievoorwaarden is enorm saai en vaak vrij juridisch, maar het kan je veel geld en ergernis schelen.
Ik heb geen zin om te betalen voor een officieel font. Kan me dat duur komen te staan.
Ja, dat kan je enorm duur komen te staan. Een lettertype is namelijk niet alleen maar software, maar daarbij ook intellectueel eigendom. Onrechtmatig gebruik van intellectueel eigendom – wat op een website of in een app zonder licentie makkelijk aan te tonen is – komt een beetje neer op een heterdaadje bij de supermarkt. Geen ontkennen aan. Er zijn dan een paar opties. Direct bekennen en betalen, vaak ook met terugwerkende kracht over de jaren dat de fonts al gebruikt werden en voor de toekomst. Ik zal het vast verklappen, dit is de beste optie. Wat je ook kunt doen is de betreffende fonts van je site halen. Op zich lijkt alles dan opgelost, maar internet heeft via the internet archive https://archive.org/web/een vrijwel onfeilbaar geheugen. Met een dergelijke actie zeg je eigenlijk; kom maar op als je durft. Nu is IE een van die gebieden waar eisers in vrijwel alle gevallen in het gelijk worden gesteld en je ook nog veroordeeld wordt voor alle door de eiser gemaakte kosten. In de praktijk gaat het meestal zo dat er een overeenkomst wordt aangegaan met daarbij een geheimhoudingsverklaring. Dat is de reden dat je hier zo weinig over leest. Er zijn wel wat klassieke voorbeelden te vinden, zoals deze tussen FontBureau en NBC https://arstechnica.com/tech-policy/2009/10/font-bureau-clashes-with-nbc-over-font-licensing/
Wat moet ik dan doen om het allemaal een beetje makkelijk te maken?
bitmap bellen of mailen